۱۶ مطلب با موضوع «امام شناسی و عاشورا» ثبت شده است
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
شهادت حسین سلام الله علیه آتشی در دل مومنان در انداخته است که هرگز سرد نخواهد شد. دانشنامه امام حسین (ع) ,ج10,ص32نخستین زائر امام حسین علیه السلام
جابر بن عبد الله انصاری که از صحابه پیامبر اسلام(ص) است به عنوان نخستین زائر امام حسین (ع) شناخته می شود او در اولین چهلم شهادت امام حسین(ع) در سال 61 ه.ق به همراه عطیه عوفی به کربلا آمد و قبر امام حسین (ع) را زیارت کرد.
جابر کیست؟
پیشوایان معصوم علیه السلام در فرصت های مناسبی که برایشان پیش می آمد، با بیانات عاطفی، کوبنده، سازنده و بیدار کننده خود، شیعیان را به اموری که نقش احیاگرانه و حفظ کننده نهضت جدشان امام حسین علیه السلام داشت، ترغیب و توصیه می کردند، از جمله اموری که در این جهت به آن ها توصیه و سفارش می فرمودند به شرح زیر است:
- اندوهناک بودن در مصایب آن حضرت؛
- گریستن در مصائب آن حضرت؛
- مرثیه خوانی و نوحه سرایی؛
- برپا داشتن مجالس و اجتماعات سوگواری؛
- هزینه کردن اموال برای مراسم بزرگداشت امام؛
- سرودن شعر در زمینه ابلاغ پیام عاشورا و مصایب آن و نیز افشای جنایات بنی امیه؛
- زیارت سرزمین کربلا؛
- ارج نهادن به خاک کربلا و سجده نمودن بر تربت آن حضرت؛
- یاد کردن از امام حسین علیه السلام هنگام نوشیدن آب؛
- بزرگداشت اربعین حسینی.
نابرابری نبرد و پیکار شجاعانه
خزانه تاریخ از جنگ‌ها و مبارزه‌های بسیاری انباشته است و جنگ، عملیات خصمانه گروهی علیه گروه دیگر است که در مقابلِ هم ایستاده‌اند و همین امر آن را با قیام و شورش متمایز می‌گرداند. شورش، نبرد دو سویه نیست، بلکه آیین مخصوص به خود دارد. واقعه عاشورا به راستی در چه طیفی قرار می‌گیرد ؟ آیا قیام فرد علیه حکومت است یا نبرد عده‌ای علیه عده‌ای دیگر ؟ اگر حرکت امام حسین علیه‌السلام قیام و شورش به شمار آید بایستی رفتار سیاست زمانه، تنها به سرکوبی او و از میان برداشتن وی خلاصه گردد نه بیش ! و اگر نبرد است لزوماً تعادل دو طرف جنگ بایستی از نظر شمار و امکانات ملحوظ گردد. آن‌چه در سال 6ق در صحرای کربلا روی داد نه با قواعد سیاسیِ سرکوبیِ قیام می‌سازد و نه با آیین نبرد جوان‌مردانه، اما هر چه بود پیکاری شجاعانه از یک سو و مقابله‌ای ناجوان‌مردانه از دیگر سو بود که از آغاز، نتیجه‌ای مشخص و قابل پیش بینی داشت.
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
عشق باید باشد...
طبل بازگشت نواخته شد. اکنون دیار شام غرق در ماتم گردیده و آگاه از جنایات خلیفه. اما افسوس، افسوس از این ندامت که بسیار دیر حاصل گردید. پس ازداغ‌های پی در پی بردل نشسته اکنون قافله از دیار غربت رخت بربسته و عازم دیار هجرت می‌گردد. بانگ حیدری زینب سلام الله علیها با نمایان شدن آذین‌های بسته شده برمحملها در شام طنین افکند: زینت‌ها را براندازید، محمل‌ها را سیاه پوش کنید، تمام عالم باید بداند که این قافله عزادار جگرگوشه رسول خداست.
کاروان با کوله باری از غصه آهسته آهسته قدم برداشت. دیگر خبری از هلهله نبود، سنگ زنان و نیزه داران از خجالت نقاب بر چهره افکندند. آتشی از پشت بام گداخته نمی‌شد و دروازه ساعات غرق در سکوت و حیران و شامیان از کرده خود پشیمان ......
حرکت آغاز شد. منزل به منزل، لحظه به لحظه، ثانیه به ثانیه، قدم به قدم کاروان به نقطه‌ی آغاز قیام نزدیک می‌شود. اکنون چهل صباح می‌گذرد، چهل صباح از وداع دل‌دار و دل‌بر، از عِرباً عِرباً شدن اکبر، از کابوس تلخ خونین حنجر، از زپا افتادن علمدار لشگر و از عروج هستی خواهر.
اینک کاروان عشق بار دگر کوله باری از غصه را در دشت کربلا بر زمین می‌افکند. مزار عاشقان فی سبیل الله با ناله و اشک چشمان یتیمان آل الله معطر گردید و اینچنین سکوت سنگین صحرا پس از چهل صباح دوباره گسسته شد و در گوشه کنار دشت نینوا عاشورایی برپا گردید.
دکتر علی شریعتی متفکر و اندیشمندی بود که در یک دوره تاریخی، تاثیر فزاینده ای بر روی نهضت اسلامی گذاشت.
آثار دکتر شریعتی از فراز و فرودهای بسیاری برخوردار است; برخی آثار وی همچون «اسلام شناسی متعهد با مخاطب های آشنا» و «تشیع علوی و تشیع صفوی » دارای ضعف های ساختاری و اساسی می باشد، و برخی از آثار وی از جمله «علی علیه السلام»، «فاطمه، فاطمه است» و «نیایش» را باید در رده کتابهای خوب و تاثیرگذار وی محسوب کرد .
برخی از سخنرانی ها و نوشته های دکتر شریعتی در مورد شهادت امام حسین علیه السلام و حادثه کربلا، از جمله آثار خوب وی به شمار می رود . در این نوشتار سعی خواهیم نمود به حد وسع خود، دیدگاه دکتر شریعتی را در این موارد به تصویر کشیم:
1 . شهید
نوع فهم دکتر شریعتی از مفهوم عالی شهید، برداشتی خالص، عمیق و ناب از فرهنگ اصیل اسلامی است . وی در تعریف کلمه «شهید» می گوید:
«شهید در لغت، به معنای حاضر، ناظر، به معنای گواه و گواهی دهنده و خبر دهنده راستین و امین و هم چنین به معنی آگاه و نیز به معنی محسوس و مشهود، کسی که همه چشم ها به او است و بالاخره به معنی نمونه، الگو و سرمشق است .»
3 . امام حسین علیه السلام
تاثیر اباعبدالله الحسین علیه السلام بر روی اندیشه های دکتر شریعتی و خلق روح حماسی و نگاه حسینی وی، در همه آثارش به وضوح دیده می شود . بازتاب حماسه حسینی در جولان فکر و روحیه وی بسیار گسترده، شورانگیز و عمیق می باشد; به طوری که بسیاری از جریانات سیاسی و اجتماعی و رویدادهای تاریخی را با رویکرد به «حادثه کربلا» تحلیل و ارزیابی می کند . پرداختن به عاشورای حسینی از منظر دکتر شریعتی بیشتر انعکاس یک قریحه قوی، احساس شورانگیز و ترجمان روح حماسی و بی تاب اوست . این بخش در زوایای مختلفی قابل مدح است، که اختصارا به چند مورد از آن می پردازیم:
الف) شرایط نهضت امام حسین علیه السلام
«شکل مبارزه ای که حسین انتخاب کرده، قابل فهمیدن نیست مگر این که اوضاع و شرایطی که حسین در آن شرایط، قیام خاص خودش را آغاز کرد، فهمیده بشود . . . اکنون حسین مسئول نگاهبانی انقلابی است که آخرین پایگاه های مقاومتش از دست رفته است و از قدرت جدش و پدر و برادرش، یعنی حکومت اسلام و جبهه حقیقت و عدالت، یک شمشیر برایش نمانده و حتی یک سرباز! سال هایی است که بنی امیه همه پایگاه های اجتماعی را فتح کرده است .»
